Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 1  Sayfa: 231-243

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.02.1988

ABD TİCARET BELİRSİZLİĞİNİN DOLAR-TL KURU ÜZERİNE ETKİSİ

DEMET YAMAN SONGUR

Son yıllarda yaşanan başta ticaret savaşları olmak üzere birçok iktisadi, siyasi ve askeri gelişme ticaret belirsizliğini arttırmıştır. Ayrıca COVID-19 pandemisinin ortaya çıkması ve etkilerinin halen devam etmesi de küresel ticareti olumsuz yönde etkileyerek ticaret belirsizliğinde artışa neden olmuştur. Baker ve ark.. (2016)'nin geliştirdiği ticaret politika belirsizliği endeksi bu kapsamda önemli bilgiler sunmaktadır. Ticaret politika belirsizliği endeksi başta döviz kurları olmak üzere bağlantılı birçok göstergeyi de önemli ölçüde etkileyebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, ABD ticaret politikası belirsizliğinin Dolar-TL kuru üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu kapsamda, 2002:1-2022:8 dönemine ait aylık verilerden yararlanılmıştır. Çalışmada, analizi gerçekleştirmek için zaman serisi analiz teknikleri kullanılmıştır. Bu çerçevede değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Johansen eşbütünleşme testi ile araştırılmış, eşbütünleşme katsayıları DOLS, FMOLS ve CCR tahmin edicileri ile tahmin edilmiş ve nedensellik ilişkileri Breitung ve Candelon (2006) frekans alanı nedensellik testi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre ABD ticaret politikası belirsizliği ile Dolar-TL kuru arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi bulunmaktadır. Bununla birlikte ABD ticaret politika belirsizliğindeki artışlar Dolar-TL kurunu arttırmaktadır. Son olarak ABD ticaret politika belirsizliği Dolar-TL kurunun uzun dönemde nedeni iken, kısa ve orta dönemde nedeni değildir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Ticaret Politika Belirsizliği, Döviz Kuru, Zaman Serisi Analizi

THE EFFECT OF US TRADE UNCERTAINTY ON THE DOLLAR-TURKISH LIRA EXCHANGE RATE

Many economic, political and military developments, especially trade wars, in recent years have increased trade uncertainty. In addition, the emergence of the COVID-19 pandemic and the continuation of its effects have also increased trade uncertainties. All these developments had a significant negative impact on global trade. The trade policy uncertainty index developed by Baker et. al. (2016) provides important information in this context. The trade policy uncertainty index can significantly affect many related indicators, especially exchange rates. The aim of the paper is to investigate the effect of US trade policy uncertainty on the Dollar-TL rate. In this context, monthly data for the period 2000: 1-2020: 10 were used. In the study, Time series analysis techniques were used to perform the analysis. In this framework, the cointegration relationship between the variables was investigated with the Johansen cointegration test, the cointegration coefficients were estimated with DOLS, FMOLS and CCR estimators, and the causality relationships were examined with the Breitung and Candelon (2006) frequency domain causality test. According to the findings, there is a long-term cointegration relationship between the US trade policy uncertainty and the Dollar-TL exchange rate. On the other hand, increases in the US trade policy uncertainty increase the Dollar-TL exchange rate. Finally, while the US trade policy uncertainty is the cause of the dollar-TL exchange rate in the long run, it is not the cause in the short and medium run.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Trade Policy Uncertainty, Exchange Rate, Time Series Analysis