Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 1  Sayfa: 413-436

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.02.2304

SOĞUK SAVAŞ SONRASI DÖNEMDE TÜRKİYE’NİN VE BREZİLYA’NIN POLİTİK EKONOMİSİNDE AFRİKA

CEREN URCAN

Bu çalışmada Türkiye’nin ve Brezilya’nın Soğuk Savaş sonrası benimsediği dış politika prensipleri çerçevesinde Afrika’daki varlıklarının politik ekonomi açısından analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda her iki ülkenin de temel dış politika prensipleri ortaya konmuş ve Afrika ile olan ilişkilerindeki dönüm noktaları ve prensipleri, teorik ve pratik olarak vurgulanmıştır. Tümden gelim yönteminin ve nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, temel dış politika yaklaşımları Afrika ve politik ekonomi ekseninde sınırlandırılmıştır. Türkiye’nin dış politikasının ve ekonomi politiğinin incelendiği ilk bölümde, dış politikada kalkınma yardımlarının aktif bir şekilde kullanılmasına paralel olarak Afrika’da da kalkınma yardımları yoğunluklu bir yaklaşım sergilendiği ve iş dünyasının bölgedeki aktif varlığının Türkiye’nin ekonomi politikalarını belirleyici bir güce sahip olduğu görülmüştür. Brezilya’nın dış politikasındaki işbirlikçi arayışlar da Afrika ile olan ilişkilere yansımış ve “kalkınma işbirliği” söylemi vurgulanmıştır.  Her iki ülke de küresel sistemdeki varlıklarını güçlendirmeye çalışmaktadır ve Afrika kıtası bunun için önemli bir kaynak niteliğindedir. Türkiye’nin Afrika’daki çıkış noktası salt ekonomik olmasa da sonuçları bakımından ekonomik katkı sağlamaktadır. Brezilya da kalkınmayı ve Güney- Güney işbirliğini öncelemekle birlikte sonuçları bakımından ekonomik faydalar da elde etmektedir. Afrika, her iki ülke için de küresel rekabet sistemindeki kapasitelerini güçlendirici bir bölgedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Dış Politika, Türkiye, Brezilya, Uluslararası Politik Ekonomi, Afrika, Kalkınma İşbirliği

AFRICA IN THE POLITICAL ECONOMY OF TÜRKİYE AND BRAZIL AFTER THE COLD WAR

This study aims to analyze Turkey's and Brazil's presence in Africa in terms of political economy within the framework of the foreign policy principles adopted after the Cold War. In this context, the basic foreign policy principles of both countries are emphasized theoretically and practically. In this study, the deductive method and qualitative data collection methods are used. In the first part, where Turkey's foreign policy and political economy are examined, it is seen that in parallel with the tool of development aid in foreign policy, development aid-intensive approach is also displayed in Africa, and the active presence of the business world in the region has a determining power in Turkey's economic policies. Collaborative pursuits in Brazil's foreign policy are similarly reflected in relations with Africa, and the discourse of "development cooperation" is emphasized. For Brazil, African continent is an important resource for strengthening their presences in global system. Although Turkey's starting point in Africa is not purely economic, it provides economic contribution in terms of results. Brazil also prioritizes development and South-South cooperation as well as obtaining economic benefits in terms of its results. Africa is an region that strengthens the capacities of both countries in the global competitive system.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Foreign Policy, Türkiye, Brazil, International Political Economy, Development Cooperation