Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 1  Sayfa: 468-487

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.02.2330

FİNANSAL STRESİN TÜRK BANKACILIK, SİGORTA, FİNANSAL KİRALAMA, FİNANSAL SEKTÖR ENDEKSLERİ VE DÖVİZ PİYASASI ÜZERİNE YAYILMA ETKİSİ

HÜSEYİN ÖZDEMİR

Bu çalışma, finansal stres göstergelerinin (ABD, diğer gelişmiş ekonomiler ve gelişmekte olan piyasalara ilişkin olanlar) BIST bankacılık, BIST sigortacılık, BIST faktöring, BIST mali sektörleri ve döviz kuru piyasası üzerindeki kısa ve uzun vadeli yayılma etkisini incelemektedir.  Çalışmada Baruník ve Křehlík (2018) tarafından geliştirilen frekans bağlantılılık yöntemi kullanılmaktadır. Sonuçlar, dışsal finansal stres şoklarının Türkiye finansal pay alt endekslerinin yıllık getirisi üzerinde kayda değer bir yayılma etkisine sahip olduğunu, ancak yayılma etkisinin döviz kuru piyasası üzerinde daha belirgin bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Sigorta sektörünün diğer pay endekslerine göre nispeten daha kırılgan olduğu tespit edilmiştir. Farklı finansal stres şoklarının piyasalar üzerindeki etkisi bakımından kayda değer bir farklılık gözlemlenmemiştir. Genel olarak, toplam yayılma etkisinin yaklaşık %33'ü kısa sürede gerçekleşirken geriye kalan %67'si daha uzun bir sürede gerçekleşmiştir. Bununla birlikte ampirik kanıtlar toplam yayılma etkisinin ekonomik krizler, savaşlar, ticaret savaşları ve sağlık krizleri gibi ciddi ekonomik olayların yaşandığı dönemlerde önemli artış gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bu bulgular Türkiye’deki yatırımcılara, düzenleyici kurumlara ve hükümete finansal riskleri doğru bir şekilde tespit etmek ve dışsal şok kaynaklı riskleri azaltmak için önemli bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Finansal stres; Frekans bağıntılılık; Yayılma etkisi; Türkiye finansal pay piyasaları

SPILLOVER EFFECT OF FINANCIAL STRESS ON TURKISH BANKING, INSURANCE, LEASING, FINANCIAL SECTOR INDICES AND FOREIGN EXCHANGE MARKET

This study examines the short- and long-term spillover effects of financial stress indicators (the US, other developed economies, and emerging markets) on various Turkish financial sectors such as BIST banking, BIST insurance, BIST factoring, BIST financial subsector indices, and the currency market. The analysis employs a frequency-connectedness methodology developed by Baruník & Křehlík (2018). The results indicate that the financial stress indices have a notable influence on the yearly return of Turkish financial stock sub-indices, with the spillover effect being more pronounced in the currency market. The insurance industry has been found to be relatively vulnerable compared to other equity indices. No discernible disparities were observed in the spillover effect of regional financial distress. In general, around 33% of the overall spread takes place during a short period of time, while the remaining 67% occurs over a longer duration. During periods of severe economic events, such as economic crises, wars, trade wars, and health crises, there is a significant increase in the total spillover index. These findings offer investors, regulators, and governments systematic insights to accurately detect and mitigate financial risks in Türkiye.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Financial stress; Frequency connectedness; Spillover effect; Turkish share markets