Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 4  Sayfa: 3169-3198

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.11.2265

YÖNETİCİ DENEYİMLERİ PERSPEKTİFİNDE NİTEL BİR ANALİZ IŞIĞINDA GÜÇLÜ KOOPERATİFÇİLİK MODELLEMESİNE ÖNERİLER

FUNDA KARAKOYUN

Kooperatiflerin sosyal ve ekonomik yaşamda rolüne ilişkin literatür incelendiğinde; kamu ve özel sektör dışında üçüncü sektör olarak toplumsal farkındalığın üzerinde ekonomik paya sahip olduğu görülmektedir. Kamunun ekonomideki kısıtlı büyüklüğü, piyasanın başarısızlığı, kar maksimizasyonu hedefinde hareket eden özel sektörün aksine kooperatifler, dayanışma ekonomisi temelinde farklı türleriyle girişimci kurumsal örgütlerdir.

Türkiye, güçlü kooperatifçilik anlayışında gelişmiş sosyal ekonomiler ile eş zamanlı arzu edilen hareketlenmenin uygulamada istenilen düzeyine ulaşamamıştır. Mevzuat düzenlemeleri ve kamu otoritelerinin çalışmaları yanında uygulamada karşılaşılan yapısal sorunların çözümü için daha fazla katılımcı desteğine ihtiyaç olduğu görülmektedir. Güçlü kooperatifçilik ilke ve değerlerinden beklenen yapının aksine, kırılgan yapının ardındaki sorunlar farklı çevrelerden uzmanlar ve akademisyenler eliyle araştırılmaktadır. 

Çalışmamızda, günümüz, gelecek ve kriz dönemlerinde toplumsal ihtiyaçların en etkin karşılanmasında öncelikli olan bu sektör için yapılanma modeli tahlil edilmiştir. Katılımcı paydaşların rolü de değerlendirilerek kooperatifler için yeniden yapılanma gerekçeleri yönetici deneyimlerinde irdelenmiştir.

Araştırma, Ege Bölgesinin il ve ilçelerinde, 20 yıl ve üzeri kooperatif yöneticiliği ve denetçiliği yapmış uzman kişiler ile yürütülmüştür. Nitel çalışmada, tematik analiz yöntemi ile elde edilen bulgular, görsel anlatımla yorumlanmıştır. Ulaşılan sonuç değerlendirmesinde; mevzuat, eğitim, kurumsal yapı, yeni kurumların oluşması, denetim mekanizması, finansal güçlendirme çözümleri, ortaklık bilinci ve kooperatifçilik değerlerinin uygulama ile buluşmasına hizmet edecek öneriler açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Kooperatifler, Nitel Veri Analizi, Güçlü Kooperatifçilik, Kurumsal Yönetim, Kooperatif Yönetimi

RECOMMENDATİONS FOR STRONG COOPERATİVE MODELİNG İN LİGHT OF A QUALİTATİVE ANALYSİS İN THE PERSPECTİVE OF MANAGER EXPERİENCES

When the literature on the role of cooperatives in social and economic life is examined; apart from the public and private sectors, it is seen that as the third sector, it has an economic share above its social awareness. Contrary to the limited size of the public in the economy, the failure of the market, and the private sector, which acts with the goal of profit maximization, cooperatives are entrepreneurial institutional organizations with different types on the basis of solidarity economy. Turkey could not reach the desired level in practice on the basis of the desired mobilization simultaneously with the developed social economies in the strong cooperative understanding. In addition to legislative regulations and the work of public authorities, it seems that more participant support is needed to solve the structural problems encountered in practice. Contrary to the structure expected from the principles and values of strong cooperatives, the problems behind the fragile structure are investigated by experts and academics from different circles.

In our study, the structuring model for this sector, which has priority in meeting social needs most effectively in today's, future and crisis periods, was analyzed. The role of participating stakeholders was also evaluated and the reasons for restructuring for cooperatives were examined from manager experiences.

The research was carried out with experts who have worked as cooperative managers and supervisors for 20 years or more in the provinces and districts of the Aegean Region. In this qualitative study, the findings obtained by the thematic analysis method were interpreted with visual expression. In the result evaluation reached; suggestions that will serve to bring together legislation, education, institutional structure, formation of new institutions, control mechanisms, financial empowerment solutions, partnership awareness, and the values of cooperatives are explained.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Cooperatives, Qualitative Data Analysis, Strong Cooperatives, Corporate Governance, Cooperative Management