Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 4  Sayfa: 2947-2959

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.11.2187

İŞ GÜVENLİĞİ PERFORMANSI İLE RİSK ALGISI İLİŞKİSİNİN ANALİZİ; İSTANBUL’DAKİ METRO İNŞAATI ÇALIŞANLARI ÖRNEĞİ

ZEYNEP FERİDE OLCAY, NESLİ KAHRAMAN GEDİK, HAVANE TEMBELO, MUSTAFA ÇIKRIKÇI

Dünyada ve ülkemizde iş kazaları, tüm sektörler için önemli bir sorunsal olmakla beraber, özellikle inşaat sektörü bu konuda ilk sıralarda yer almaktadır. Özellikle Çernobil Faciasından sonra hazırlanan raporda, kazaların sadece teknik sorunlardan kaynaklanmadığı, en büyük faktörün çalışanların güvensiz davranışları olduğu sonucuna varılmıştır. Böylece güvenlik kültürü ve iş güvenliği performansı araştırılması gereken öncelikli konular haline gelmiştir.  Bu çalışmada, Türk inşaat sektörü içerisinde yer alan iş sağlığı ve güvenliği (İSG) risk faktörlerinin çok fazla olduğu metro inşaatı projelerinde çalışanların iş güvenliği performansları ve risk alma durumları araştırılmıştır. Bu doğrultuda İstanbul’da inşaatı devam eden üç metro projesi çalışanları üzerinde anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Online olarak hazırlanan anket formları projenin İSG yöneticileri tarafından çalışanlara iletilmiştir. Toplamda 129 anket geri dönüşü sağlanmıştır. Veriler SPSS ve Lisrel programları aracılığıyla test edilmiştir. Analizler sonucunda iş güvenliği performansının alt boyutlarını oluşturan güvenlik uyumu ve güvenlik katılımı ile katılımcıların risk alma durumları arasında ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yapısal eşitlik modellemesi doğrulayıcı faktör analizine göre tüm maddelere ait yol katsayıları istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler (Keywords): İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Güvenliği Performansı, Güvenlik Uyumu, Güvenlik Katılımı, Risk Yönetimi

ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN OCCUPATIONAL SAFETY PERFORMANCE AND RISK PERCEPTIN; THE CASE OF METRO CONSTRUCTION WORKERS IN ISTANBUL

Work accidents are a significant issue globally and in our country, posing a crucial concern for all sectors, with the construction industry particularly ranking high in this regard. Especially in a report prepared after the Chernobyl Disaster, it was concluded that accidents were not only due to technical issues but also resulted from workers' unsafe behaviors. Consequently, safety culture and occupational safety performance have become priority areas for research. This study aimed to investigate the occupational safety performance and risk-taking behaviors of workers in metro construction projects, where occupational health and safety (OHS) risk factors are abundant within the Turkish construction industry. To this end, a survey was conducted with employees of three ongoing metro projects in Istanbul. The survey forms, prepared online, were delivered to the employees by the OHS managers of the projects. A total of 129 surveys were returned. The data were tested using SPSS and Lisrel software. The analysis revealed relationships between the sub-dimensions of occupational safety performance, namely safety compliance and safety participation, and participants' risk-taking behaviors. Additionally, based on confirmatory factor analysis in structural equation modeling, path coefficients for all items were found to be statistically significant.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Occupational Health and Safety, Occupational Safety Performance, Safety Compliance, Safety Participation, Risk Management