Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 2  Sayfa: 913-934

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.05.1835

SALGIN VE FELAKET DÖNEMLERİNDE TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI: COVİD-19 PANDEMİSİ DÖNEMİNDE ANKARA’DA BİR İNCELEME

SELAHATTİN ÇELİK, CİHAT KARTAL

Tüketici davranışları ile ilgili araştırmalar pandemi dönemiyle birlikte başka bir boyuta taşınmıştır. Bu dönemden itibaren tüketici davranışları geleneksel kalıpların dışında değerlendirilmelidir. Tüketici davranış bilimi, tüketicilerin pazarlarda gösterdiği satın alma biçimlerini araştırmakta ve söz konusu satın alma davranışlarını etkileyen faktörleri içinde bulundukları pazar koşullarını da değerlendirmek suretiyle analiz etmektedir. Küresel anlamda, zaman içinde yaşanan bazı ekonomik krizler, doğal afetler veya pandemi gibi olağanüstü durumlar, tüketici gereksinim ve satın alma biçimlerinin farklılaşmasına yol açmaktadır. Olağanüstü nitelikteki tüm durumlar, tüketici davranışlarında önemli bir etkiye sahip olmaktadır. Araştırmamızın asıl sorunsalı tüketici davranışları ile çevre koşulları arasındaki ilişkileri ortaya koyabilmektir. Bu nedenle bu araştırmanın amacı; salgın dönemlerinde meydana gelen tüketici satın alma değişimlerinin neler olduğu, tüketicilerin salgın ve afet dönemlerinde değişen davranışlarının hangi yönde değiştiği, salgın dönemlerinin tüketici pazarında ne gibi gelişmeler ya da olumsuzluklar getirdiğinin incelenmesidir. Araştırmada, dünyanın mücadele ettiği ve 2020’nin mart ayında Türkiye’de ilk vakanın görüldüğü Covid-19 pandemi döneminden başlayarak günümüze değin tüketici davranışlarının periyodik çerçevede incelenmesi gerçekleştirilmiştir. Veriler anket yolu ile elde edilmiş olup SPSS ile analiz edilmiştir. Araştırmada pandemi döneminde tüketicilerin alışveriş biçimlerinin ve internetten alışveriş yapma sıklıklarının değiştiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Tüketici, Tüketici Davranışları, Salgın, Covid-19, Normalleşme Dönemi

CONSUMER BEHAVİORS DURİNG EPİDEMİCS AND DİSASTERS PERİODS: A STUDY IN ANKARA DURİNG THE COVİD-19 PANDEMİC PERİOD

Research on consumer behavior has moved to another dimension with the pandemic period. From this period, consumer behavior should be evaluated outside of traditional patterns. The science of consumer behavior researches the purchasing patterns of consumers in the markets and analyzes the factors affecting the purchasing behavior in question by evaluating the market conditions in which they are located. In a global sense, some economic crises, natural disasters or extraordinary situations such as pandemics cause differentiation in consumer needs and purchasing styles. All situations of extraordinary nature have a significant impact on consumer behavior. The main problem of our study is to reveal the relationships between consumer behavior and environmental conditions. Therefore, the aim of this study, what are the consumer purchasing changes that occur during epidemic periods, in which direction the changing behaviors of consumers during epidemic and disaster periods, and what developments or negativities the epidemic periods bring in the consumer market are examined. In the study, starting from the Covid-19 pandemic period, when the world was struggling and the first case was seen in Turkey in March 2020, consumer behaviors were examined in a periodic framework until today. The data were obtained by questionnaire and analyzed with SPSS. In the study, it was concluded that the shopping styles of consumers and the frequency of online shopping changed during the pandemic period.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Consumer, Consumer Behavior, Epidemic, Covid-19, Normalization Period.